Werkdruk: wat zijn volgens jou de knelpunten?

Als leerkracht in het basisonderwijs kan de werkdruk hoog zijn. Je kan veel tijd en energie kwijt zijn met de administratie, het invullen van formulieren en het bijhouden van lijstjes. Terwijl je eigenlijk bezig wilt zijn met de ontwikkeling van de kinderen in je klas. Het televisieprogramma De Monitor (KRO-NCRV) startte een onderzoek.

Kijk de uitzending van De Monitor terug

In de uitzending van 10 januari vertelden leraren over hun ervaringen met de administratiedruk. De uitzending van De Monitor over werkdruk in het basisonderwijs heeft veel losgemaakt bij leraren. Leraren herkennen zich in de verhalen over energievretende administratieve taken.

Staatssecretaris Dekker herkent die verhalen ook:  “Ik heb wel eens samen met leraren al hun lessenadministratie doorgenomen. Map voor map. Wat moeten ze vastleggen en van wie? En dat is een hele kluif. Je bent geen leraar geworden om de hele dag lijstjes en formulieren in te vullen. Als leraar wil je voornamelijk bezig zijn met de ontwikkeling van de kinderen in je klas. Ik sta nog steeds achter mijn uitspraak in de uitzending: Wees kritisch in wat je doet, leg alleen die zaken vast waar het onderwijs beter van wordt en vergeet de rest. Je hebt vaak veel meer ruimte dan je denkt.”

Klik hier om de uitzending van De Monitor terug te kijken.

Jouw knelpunten

Eind januari riep staatssecretaris Sander Dekker leraren in het basisonderwijs via Facebook en deze website op om zich bij hem te melden met concrete voorbeelden van administratieve werkdruk. Dit leverde ruim 200 reacties op, waarvoor veel dank! 

Oplossingen vinden

We gaan de reacties bundelen en maken een top 10 van meest genoemde voorbeelden. Tien docenten worden vervolgens uitgenodigd om samen met de staatssecretaris en de inspectie deel te nemen aan een interactieve werksessie rondom werkdruk. 

Discussieer mee

Je kunt nog steeds meedoen aan de discussie door hieronder een reactie plaatsen. Nieuwe reacties worden echter niet meer meegenomen voor de interactieve werksessie. NB: het kan even duren voordat je reactie zichtbaar wordt, omdat deze eerst worden nagelezen. Alleen ongepaste reacties worden niet geplaatst.

Contact

Met algemene vragen over wet- en regelgeving in het onderwijs kun je terecht bij de Rijksoverheid, via het contactformulier op rijksoverheid.nl of via het (gratis) telefoonnummer 1400. Heb je vragen over het onderwijstoezicht, dan kun je mailen met het Loket Onderwijsinspectie, of bellen via tel. 088-669 60 60, Loket Onderwijsinspectie. Dat kan ook voor signalen of klachten rond scholen.

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

  • Ik denk dat de werkdruk komt door de enorme registratie die dient bij te worden gehouden. Daarnaast moet er worden nagekeken, lessen voorbereid, vergadert worden, activiteiten worden georganiseerd, gesprekken met vele ouders sinds het passend onderwijs. Doordat de tijd niet meer helemaal kan worden geïnvesteerd in het voorbereiden van de lessen maar verdeeld moet worden over bovengenoemde dingen gaat dit ten koste van de kwaliteit van het onderwijs. Als men bovengenoemde dingen allemaal naar behoren zou doen dan heeft een week echt te weinig uren. Gemiddeld besteed ik daarom ook 70 uur aan de klas voor een fulltime baan. Omdat ik niet wil dat de lesvoorbereidingen hier de dupe van worden en uiteindelijk ook de kinderen.

    Van: Stefanie | 23-01-2016, 10:38

  • Werkdruk is hoog ja, heel herkenbaar.
    Voor een deel door plannen en registreren, klopt. Maar een deel daarvan is wel zinnig.
    Na jaren in het bedrijfsleven te hebben gewerkt vallen me nog andere dingen op:
    - gebrek aan ondersteuning op praktisch gebied (ICT, facilitair, office management, klassenondersteuning);
    - teveel managementtaken in de school, die niet professioneel worden ingevuld waardoor onduidelijkheid, tijdverlies en onrust ontstaat;
    - gebruikersonvriendelijke software die los van elkaar staat;
    - minder beschikbaarheid van capabele ouders/vrijwilligers;
    - steeds minder geld en ruimte om materialen te kopen;
    - 'feestcultuur' die los staat van de kern van het onderwijs en veel tijd in beslag neemt;
    - meer taken voor school: naast opbrengstgericht ook een scala maatschappelijke onderwerpen, 21st century skills, opvoeding leerlingen en ouders.
    Investeer in het scholen van leerkrachten op hoog didactisch en pedagogisch niveau, en zet deze mensen centraal, ondersteun ze. Moet je kijken wat er gebeurt. De rest is bijzaak in het mooiste werk dat er bestaat.

    Van: Cornelieke Smit | 23-01-2016, 10:36

  • Ander onderwerp maar GROTE oorzaak van werkdruk is de omvang en intensiteit van de gymopleiding. Absurde eisen en studiebelasting in uren. Teams en kinderen zijn belast wanneer de leerkracht de gymopleiding niét heeft. Onderzoek dit aub ook!!! Wanneer je staat voor goed bewegingsonderwijs, dan hoort dit terug in de basisopleiding! De kosten voor een vakleerkracht gaan ten koste van formatie, en dus grotere groepen. Maak de de pabo een jaar langer en stichtingen kunnen rekenen op leerkrachten die volledig geschoold zijn. Teams of directeuren hoeven niet meer belast te worden met roosterproblemen. Belangrijker nog: kinderen niet meer belast omdat hun juf of meester gym moet geven en de ander de groep overneemt. Zeker het kind wat moeite heeft met wisselingen (passend onderwijs).
    DOE HIER IETS AAN!
    Els Berghout directeur bs de Schalm te Steyl.

    Van: Els Berghout | 23-01-2016, 09:34

  • Naar mijn mening is het passend onderwijs hét grote probleem. Vroeger, toen ik zelf nog op school zat, zaten er 28 "normale" leerlingen in de klas. Tegenwoordig heb je 28 leerlingen, waarvan er een stuk of 8 "een probleem" hebben. Tijdens het lesgeven heb je je handen vol aan deze 8 leerlingen, waardoor de andere leerlingen minder aandacht krijgen. Na schooltijd ben je eigenlijk al moe van het begeleiden van iedere individuele leerling, máár dan kun je nog lang niet naar huis! Dan moet je eerst de klas nog vegen, het dagritme voor de volgende dag ophangen, werkjes ophangen, nieuwe werkjes klaarleggen, absentielijst invullen, observaties invullen, álle lessen evalueren (verantwoorden waarom je aan bepaalde dingen niet bent toegekomen en wanneer je deze dan wél gaat doen) en er moet ook nog een heleboel worden vastgelegd over de "speciale" leerlingen. Er moeten bijvoorbeeld logboeken worden ingevuld ("bewijzen" verzamelen) en er moeten gesprekken worden gevoerd met IB en externen. En als je na schooltijd een vergadering hebt, dan kun je al deze "administratieve" dingen niet doen en loop je alweer een dag achter. Hierdoor stapelt het werk zich op en overzie je het op een gegeven moment niet meer. En dan heb ik het nog niet eens over mijn lesvoorbereidingen gehad, want daar heb meestal ik geen tijd meer voor. Dit doe ik even snel tijdens het eten & drinken van de kinderen. De kwaliteit van het onderwijs is, naar mijn mening, heel hard achteruit gegaan sinds de invoering van het passend onderwijs.

    Van: Kitty van Buren | 23-01-2016, 09:19

  • Knelpunten:
    Heel precies bijhouden wat je doen gaat.( voor evt invallers) terwijl ik bijna nooit ziek ben.
    Kinderen met dyslexie enz worden alleen geholpen als je met een uitgebreid dossier vastlegt / bewijst wat je eraan gedaan hebt.
    voor ieder kindvan tevoren berekenen welke cito score hij/zij gaat halen. Als men dat zo graag wil weten, stel dan iemand aan die dat berekend.
    Per kind vastleggen op welke manier je hulp gaat geven. Dat is aan verandering onderhevig en moet je ook bijstellen, om alles zo vast te leggen levert niets op.
    Alles om de Cito scores te laten draaien levert geen goed onderwijs op. Laat ons energie stoppen in werkhouding, samenwerking, zelfstandigheid, probleemoplossend vermogen enz.
    Beoordeel scholen niet op de Cito scores en schroef de eisen voor die scores niet steeds op. Snappen jullie dan nog steeds niet dat er veel scholen zijn die oefenen voor de toetsen. Zelfs vragen over laten maken en andere manieren gebruiken om de scores omhoog te krijgen. Zonde van de tijd en energie.

    Van: M.Dördregter | 23-01-2016, 08:21

  • Mijn frustratie is dat ik zoveel verschillende zorgleerlingen in mijn groep heb. Dat ik niet meer toe kom aan de kinderen met een normale ontwikkeling. De kinderen die volgens het passend onderwijs in mijn klas moeten zitten met adhd, autisme, laag IQ etc...ze vragen zoveel van mij, terwijl ik te weinig knowhow heb om ze goed te begeleiden. Eerst werkte ik in drie niveaugroepen, prima alle Kids zaten in mijn hoofd en ik kon iedereen goed helpen. Ik kon bijna alle Kids geven wat ik dacht dat ze nodig hadden. Nu ben ik vooral bezig met opvoedkundige problemen, woedeaanvallen, kinderen die niet op hun stoel kunnen zitten, de leerstof niet begrijpen etc..., na schooltijd extra gesprekken met IB, zorgteam, cc uit het SBO of REC4, gesprekken met ouders. Om half zes ga ik naar huis met mijn nakijkwerk en voorbereidingswerk. Tot 22.00 uur, dan ga ik naar bed. Energie op, val als een blok in slaap om vervolgens vanaf drie uur weer naar het plafond te staren en nadenken over wat er vandaag weer zal gebeuren in de groep. Gelukkig werk ik maar drie dagen in de week betaald. De andere twee dagen kan ik dan onbetaald het werk afmaken waar ik niet aan toegekomen ben op mijn werkdagen. Voor mij is het passend onderwijs de druppel, maar onze prestatiemaatschappij waarbij alleen nog resultaten lijken te tellen ook een grote boosdoener. Kinderen lopen vast op de leerstof, moeten steeds meer op jongere leeftijd en raken gefrustreerd, gevolg uitval en gedragsproblemen. Beste meneer Dekker komt uit eens een maand mijn groep overnemen, want alleen dan kunt u ervaren wat ik ervaar. Tot slot, ik kreeg gisteren een mail namens onze bovenschoolse directeur. We gaan 3,5% gekort worden op ons personeel. Geld tekort. Nog meer werk..... 2000 letters zijn te weinig voor alles waar ik tegenaan loop.
    Bedankt voor uw aandacht. Met vriendelijke groet, Brendy Vonck 40 jaar - al twee keer met burnout klachten thuis geweest.

    Van: Brendy Vonck | 22-01-2016, 23:34

  • Administratief is er meer werk, dat is waar. Toch is het goed dat er verantwoording afgelegd moet worden en dat er een evaluatie instrument is om je onderwijs te meten. Er zijn leerkrachten die dit als normaal ervaren.
    Tot mijn grote spijt heb ik ook geconstateerd dat er nog te veel incapabele leerkrachten rondlopen op de scholen. Het is niet zelden dat dit ook de grootste klagers zijn.

    Van: Patricia | 22-01-2016, 23:16

  • Verplicht opstellen van opp afschaffen.
    Opstellen van groepsplannen beperken tot een korte lijst met accenten. Stop met het berekenen van percentages: zoveel % moet op A- niveau gaan scoren, zoveel op B enz.
    Individuele handelingsplannen id.
    Stop de verplichting om van ieder oudergesprek verplicht verslag te doen binnen Parnassys. Beperk je hier tot een lijstje van gemaakte afspraken. We zijn geen romanschrijvers, maar mensen die willen handelen.

    Van: Alfons Bakker | 22-01-2016, 22:35

  • De admie van afgelopen drie weken: bloktoets taal, spelling en rekenen analyseren en formulier invullen, remediëren en opnieuw invullen formulier.
    Nieuwe groepsplannen maken, weekplanning aanpassen met namen. CITO nakijken, invoeren foute antwoorden.
    Analyse CITO maken en formulier invullen. CITO LVS werkt niet, dus de rest handmatig nakijken en uitrekenen.
    AVI en DMT worden gelukkig door stagiaires afgenomen, had anders ook nog gemoeten. Wel nieuwe indeling maken voor Lekker Lezen.
    Teije de Vos tempotoets afnemen, nakijken en invullen, plan van aanpak schrijven en in planning opnemen.
    Rapporten digitaal invullen (plm 1 uur per kind, 29 leerlingen) en voor ieder gesprek een gespreksformulier maken/printen. Hiervoor 1 dag compensatie.
    Groepsoverzicht bijwerken met gegevens uit Cito en oudergesprekken.
    Dossiers bijwerken met gespreksverslagen en ander materiaal.
    Ik kan niet heel erg veel schrappen, vrijwel alle admie is verplicht.

    En o ja, ook nog lesgeven. Nieuw blok voor taal en spelling voorbereiden, uitdagende leeromgeving creëren. Wat, voorbereiden? Nee, sorry geen tijd voor gehad. Grote klas, veel leer- en gedragsproblemen, hier de nodige handelingsplannen voor schrijven, uitvoeren en evalueren.

    Alles kan, maar ik kan niet alles. Ik ben superjuffie niet en het plezier in mijn werk ben ik in rap temp aan het verliezen.
    Hoe deed ik dat vroeger dan? Nou, toen had ik tijd voor de kinderen. Vroeger... nog niet eens zo heel lang geleden.

    Van: Willy van het Hof | 22-01-2016, 22:16

  • Bij de invoering van passend onderwijs was beloofd, dat de leerkrachten geschoold zouden worden om om te leren gaan met verschillende leerlingen. Hier hebben we niets van gezien. Ik denk, dat al het geld is blijven hangen bij het samenwerkingsverband, waar je een expert kunt aanvragen, die even langs komt om te zeggen, hoe je het moet doen. Maar dat systeem hadden we vroeger ook bij Samen naar school! En toen werkten de ambulant begeleiders ook nog zelf met de kinderen, wat ze nu niet doen.

    Van: Marjan Schouten | 22-01-2016, 21:58

  • We hebben een prima systeem om alle toetsen, dossiers enz. In in te vullen:Parnassys. Nu is er sinds passend onderwijs een nieuw formulier bij gekomen. Het is het Groeidocument: een Word-document, dat alleen ge_uploaded kan worden en daarna niet meer bewerkt. Terwijl ik zo alles op kan roepen in Parnassys. Ik moet het iedere keer invullen, als ik hulp vraag bij een externe instantie.
    Ook het ontwikkelingsperspectief is nieuw: zodra een leerling op een eigen leerlijn gaat, moet ik een heel dossier maken. Zodra ik hulp vraag bij het samenwerkingsverband, moet ik ook een opp maken, ook als het een gedragsverandering is.
    Ik kan uit Parnassys ook een voorspelling halen, maar dat is niet uitgebreid genoeg.
    Ik zit als intern begeleider vol achter de computer.

    Van: Marjan Schouten | 22-01-2016, 21:46

  • Al jaren hebben we groepsoverzichten en plannen. Elke keer komt er weer een nieuwe, want de oude zou niet volledig zijn. Kom met 1 landelijk format, zodat leerkrachten en inspectie eindelijk op 1 lijn zitten en weten wat wel en niet genoteerd moet worden. Want 1inspecteur wil dit zien en een ander inspecteur weer wat anders.

    Van: Ria Rolfes | 22-01-2016, 21:29

  • Het is hartverscheurend om te zien dat kinderen verzuipen, dat ik als leerkracht uit elkaar getrokken wordt door alles wat ik moet en wil doen. Zoveel mogelijk kinderen moeten het reguliere onderwijs volgen, alleen is er geen geld of extra hulp beschikbaar om deze kinderen te helpen. Kinderen die de stof niet kunnen bijhouden, kinderen die gedrag vertonen wat niet te handhaven is binnen de klas. PPO loopt voor geen meter en de kinderen zijn hier de dupe van, ik doe alles voor deze kinderen, maar als wij geen hulp krijgen lopen we vast. Sommige kinderen hebben recht op kleinere klassen, extra begeleiding, makkelijkere stof enz. Door de hele invoering van het passend onderwijs lopen steeds meer kinderen vast, succeservaringen ho maar! Deze kinderen verzuipen, krijgen een minderwaardigheidscomplex. Hoe veel ik ook voor deze kinderen doe.

    Van: Suzanne van de Linde | 22-01-2016, 21:10

  • Volgens mij zou co-teaching een oplossing kunnen zijn om werkdruk te verlagen. Dus geld erbij voor meer handen in de klas. Desnoods enkele dagen per week. Ik ben leerkracht, gestopt met mijn vaste baan en val nu in op veel scholen. Ook doe ik een Master SEN opleiding op dit moment, en ik merk :hoe meer ik leer, hoe meer ik zie, hoe meer ik ervaar dat er te weinig tijd is voor observaties, gesprekjes met de leerling enz. enz. Dus meer scholing lost het probleem ook niet op. Er moet meer vertrouwen komen in wat de leerkrachten nu al kunnen en zien.Met 30 leerlingen die meer en meer op eigen niveau werken heb je gewoon meer tijd en handen nodig. Door de tweetallen slim te kiezen, zorg je ervoor dat startende leerkrachten kunnen leren van ervaring van oudere leerkrachten en meer "vastgeroeste leerkrachten" zien ook eens hoe het anders kan, zonder zich aangevallen te voelen. Nauwe samenwerking zorgt automatisch voor meer afstemming en nadenken over je manier van lesgeven. Met meer handen kun je de vakken ook beter verdelen. Je geeft die vakken waar je goed in bent. Vakken die je liggen en die je met passie geeft. Waarom zou iemand duizendpoot moeten zijn ? Het zou mooi zijn als de kinderen bij meer vakken iemand voor zich hebben die uit een les haalt wat er in zit. Gymles ligt mij niet, maar observeren zou tijdens de gymles zou ik graag eens doen. Alleen in de klas met 30 kinderen gaat wel, maar dan moet je beknibbelen op kwaliteit en aandacht. Dat is toch wat we juist niet willen....Wat ik ook merk is dat veel leerkrachten hun mond niet opendoen als het gaat om werkdruk. Ze denken dat doorwerken in de pauzes erbij hoort, omdat iedereen het doet. Ik heb gezien dat collega's na schooltijd het licht uitdoen in hun klas omdat er anders te veel collega's binnenlopen met vragen en ze hun werk niet voor 6 uur afkrijgen. Ze doen dan maar liever net alsof ze al naar huis gegaan zijn. Hoe erg . Ze klagen niet. De frustraties hopen zo op, en dan is er onverwachts een grens.

    Van: Petra Gladdines | 22-01-2016, 20:56

  • Wellicht is het een idee om net als in het bedrijfsleven verschil te maken. Sommige leerkrachten hebben wel degelijk de administratie nodig om de juiste zorg en aanbod aan de kinderen te kunnen bieden. Maar er zijn ook leerkrachten die dit zonder kunnen. Op basis van beoordelingen kun je hier een verschil in maken. In het bedrijfsleven is ook niet iedereen hetzelfde en wordt met bonussen gewerkt. Zie dit ook zo. Stel maar profielen op.

    Van: Juf | 22-01-2016, 20:50

  • Beste minister Dekker,
    Er is zo'n makkelijke oplossing voor alles. Er is een directeur die bijhoudt of je je aan je uren houdt en een takenlijst per jaar die verdeeld wordt na rato. Laten we verder geen administratie invoeren hiervoor. Het nieuwe CAO geeft ons kopzorgen, net dat ene uurtje te kort....Wat als de ouderraad veel doet? Wat als er 30 man personeel loopt en er gewoon geen uurtje op te vullen valt? Allemaal reden tot paniek. Stop ermee! En dan alle administratie voor zorgleerlingen ; maak 1 format: Wat ging er in dit blok mis? Wat heb je als leerkracht gedaan in de klas? Wat heb je meegeven aan ouders voor thuis? Wat behoeft dit kind het volgende blok?
    Maak 1 format voor becijfering ;
    O-M-V-RV-G-ZG
    Geen 60-80 procent regeling of natte vingerwerk, als leerkracht zie je heus wel of een leerling het snapt of niet.
    En dan de overdracht ;
    Ook daar 1 format voor;
    1 Welke reken zorgleerlingen?
    2 Welke Taal zorgleerlingen?
    Etc.

    En dat Esis, Parnassis, leuk hoor..Maar zo omslachtig ; wachtwoord, wachtwoord wijzigen, groep aanklikken, leerling aanklikken... Zal ik doorgaan? Voordat ik iets geregistreerd heb ben ik 10 min verder, bedenk nu eens 1 systeem dat per jaar met 1 ww werkt en gelijk in JOUW groep komt. Waarom werkt Word wel snel en dit niet?

    Van: Esmeralda de Jong | 22-01-2016, 20:20

  • Behalve teveel administratie zorgt het constante tekort schieten voor veel druk. Dit wordt veroorzaakt door oa: teveel lln in 1 klas, te weinig ruimte in te kleine lokalen. Te veel lln die extra aandacht nodig hebben. De vele feesten en andere activiteiten die we ons opleggen. Directies die zich soms te veel laten leiden door mondige ouders.

    Van: Petra | 22-01-2016, 20:03

  • Werkdruk bestaat bij mij oa uit het volgende te moeten doen:
    • 3 groepsplannen maken binnen 2 weken tijd tussen Sinterklaas en Kerst
    • Cito uitslagen analyseren en binnen 2 weken plan van aanpak formuleren voor kinderen die een D of E scoren. Daarnaast voor elk kind uit je klas formuleren hoe je de vaardigheidsscores omhoog wil krijgen
    • Vergaderingen die tussendoor worden gepland en nog niet in de jaarkalender stonden
    • van elk Oudergesprek een verslag maken en dit in Parnassys zetten
    • tablets gebruiken zonder duidelijke aansturing/scholing
    • tijdens lunch/pauze moeten luisteren naar directiemededelingen

    Van: Kuona | 22-01-2016, 17:42