Werkdruk: wat zijn volgens jou de knelpunten?

Als leerkracht in het basisonderwijs kan de werkdruk hoog zijn. Je kan veel tijd en energie kwijt zijn met de administratie, het invullen van formulieren en het bijhouden van lijstjes. Terwijl je eigenlijk bezig wilt zijn met de ontwikkeling van de kinderen in je klas. Het televisieprogramma De Monitor (KRO-NCRV) startte een onderzoek.

Kijk de uitzending van De Monitor terug

In de uitzending van 10 januari vertelden leraren over hun ervaringen met de administratiedruk. De uitzending van De Monitor over werkdruk in het basisonderwijs heeft veel losgemaakt bij leraren. Leraren herkennen zich in de verhalen over energievretende administratieve taken.

Staatssecretaris Dekker herkent die verhalen ook:  “Ik heb wel eens samen met leraren al hun lessenadministratie doorgenomen. Map voor map. Wat moeten ze vastleggen en van wie? En dat is een hele kluif. Je bent geen leraar geworden om de hele dag lijstjes en formulieren in te vullen. Als leraar wil je voornamelijk bezig zijn met de ontwikkeling van de kinderen in je klas. Ik sta nog steeds achter mijn uitspraak in de uitzending: Wees kritisch in wat je doet, leg alleen die zaken vast waar het onderwijs beter van wordt en vergeet de rest. Je hebt vaak veel meer ruimte dan je denkt.”

Klik hier om de uitzending van De Monitor terug te kijken.

Jouw knelpunten

Eind januari riep staatssecretaris Sander Dekker leraren in het basisonderwijs via Facebook en deze website op om zich bij hem te melden met concrete voorbeelden van administratieve werkdruk. Dit leverde ruim 200 reacties op, waarvoor veel dank! 

Oplossingen vinden

We gaan de reacties bundelen en maken een top 10 van meest genoemde voorbeelden. Tien docenten worden vervolgens uitgenodigd om samen met de staatssecretaris en de inspectie deel te nemen aan een interactieve werksessie rondom werkdruk. 

Discussieer mee

Je kunt nog steeds meedoen aan de discussie door hieronder een reactie plaatsen. Nieuwe reacties worden echter niet meer meegenomen voor de interactieve werksessie. NB: het kan even duren voordat je reactie zichtbaar wordt, omdat deze eerst worden nagelezen. Alleen ongepaste reacties worden niet geplaatst.

Contact

Met algemene vragen over wet- en regelgeving in het onderwijs kun je terecht bij de Rijksoverheid, via het contactformulier op rijksoverheid.nl of via het (gratis) telefoonnummer 1400. Heb je vragen over het onderwijstoezicht, dan kun je mailen met het Loket Onderwijsinspectie, of bellen via tel. 088-669 60 60, Loket Onderwijsinspectie. Dat kan ook voor signalen of klachten rond scholen.

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

  • Ik ben 1-10-2013 op 63-jarige leeftijd gestopt als leerkracht in het basisonderwijs omdat ik de werkdruk te hoog vond. Het is precies zo als in het programma tot uiting komt. Behalve het verhaal van de inspecteur. De inspectie vraagt als eerste naar je administratiemap! Moet ook uniform zijn door de hele school.
    Ik heb altijd met veel plezier gewerkt, behalve de laatste jaren. In het programma wordt ook niet genoemd: de verandering van de leerlingen (wsns) en de probleemouders!

    Van: M.Schilleman-Luiks | 24-01-2016, 22:19

  • - elke keer vernieuwingen invoeren (inlezen, verwerken, invullen) die bewezen effectief zijn, maar elkaar in hoog tempo opvolgen waardoor niets wordt ingevoerd.
    - allerlei extra lessen moeten inlassen
    (School op Seef, verkeersexamen,koningsontbijt, weekvieringen, )
    - oeverloos vergaderen over mededelingen
    - bijhouden van administratie waar in de praktijk niets mee wordt gedaan (groepsplannen ipv kennis over lesstof en specifieke lesdoelen)
    - schoonhouden van de school en de werkplek

    Van: Martine Molenaar | 24-01-2016, 20:42

  • Veel leerlingen in de groep die uitvallen binnen een bepaald vakgebied. Deze leerlingen moeten begeleid worden. Uiteraard! Maar om in aanmerking te komen voor bepaalde onderzoeken of vergoedingen moeten ze (aantoonbaar!) meerdere keren (vaak 3x20min) per week ondersteund worden. Dit moet allemaal ingepland worden én opgeschreven! Mag ook niet in een plan ivm privacy. Soms is het vooral knippen en plakken waar je mee bezig bent om het maar genoteerd te hebben bij de juiste leerling.

    Van: Erika | 24-01-2016, 20:37

  • Handen te kort in de groep. In je groep 28 leerlingen, erg jong, groep 3, cognitief toe aan groep 3, maar sociaal, emotioneel en wat betreft aandacht niet. Veel verschillen die allemaal aandacht nodig hebben, te veel om goed te doen, frustrerend. Tja en dan de administratie.

    Van: Petra de Haan | 24-01-2016, 19:53

  • De werkdruk gaat meteen omlaag bij kleinere klassen. Ik stel voor een absoluut maximum aantal van 25 leerlingen in het regulier onderwijs en 15 in het speciaal onderwijs! En bij spoedplaatsingen, die vaak vanaf februari ineens overal vandaan kunnen komen, geld mogelijk maken voor een extra instroomgroep.

    Van: Marita Teunisse | 24-01-2016, 19:42

  • -Schaf de leerlingvolgsystemen af en de daaraan gekoppelde controle van de resultaten ervan door de inspectie.
    -Als dat geen optie is dan zou er enkel getoetst moeten worden op een manier waarbij op geen enkele wijze fraude mogelijk is.
    Het hele citotoetssysteem van nu is zo lek als een mandje. Iedere school kan de resultaten onbeperkt manipuleren om aan een voldoende score te komen. Wie dat niet doet loopt het risico voor de bijl te gaan. Zo glijdt de kwaliteit van ons onderwijs langzaam achteruit. Dit is echter al wel bezig vanaf begin jaren negentig; de schade is dus al enorm.
    -Stop met het maken van lijstjes waarop te zien is hoe goed een school is.
    -Schoolbegeleidende instanties zouden scholen moeten begeleiden i.p.v. ze als 'hoger opgeleiden' arrogant te vertellen wat ze moeten veranderen.
    Al die instanties hebben een averechts effect op het onderwijs.
    -Luister eens wat meer naar kritische leerkrachten die nu monddood worden gemaakt door overplaatsing of vervroegde uittredingsconstructies.

    Ik schrijf al jaren over dit soort zaken en ik ben niet de enige maar durf daardoor mijn rechtsbijstandverzekering bijvoorbeeld niet af te schaff

    Van: Bernard de Rooij | 24-01-2016, 19:38

  • Een groot probleem in het basisonderwijs is tijd en hoe die zo goed mogelijk te besteden. Er moet denk ik een keus gemaakt worden in wat wij in Nederland echt belangrijk vinden.
    Is het administreren van groot belang(?) dan zullen we iets anders moeten laten vallen. De afgelopen jaren is er steeds meer werk bijgekomen maar het aantal te werken uren blijft hetzelfde. Door de komst van passend onderwijs komen er kinderen de klas binnen die vragen om extra en vooral gedegen begeleiding. Die begeleiding kost tijd, veel tijd. De begeleiding van dit soort kinderen(inclusief gesprekken, extra administratie etc) en het vele administratieve werk dat verricht moet worden maakt dat dit ten koste gaat van zaken als lesvoorbereiding, correctie werk en het gedegen analyseren van toetsen. Dit gaat uiteindelijk ten koste van alle kinderen in de klas. Wij als leerkrachten leveren steeds meer tijd in op gebieden waar wij, als we onderwijs van goede kwaliteit willen leveren, dat eigenlijk niet zouden moeten en willen doen.
    Het verhaal van de staatssecretaris in de uitzending van monitor staat helaas haaks op dat wat inspecteurs, schoolbesturen en schoolleiding zeggen en dat maakt de situatie voor ons als gewone leerkrachten nog vele malen pijnlijker. 'Want waar doen we het dan allemaal voor?'
    Moet er wat aan de werkdruk gedaan worden in het onderwijs en aan de kwaliteit? Dan zullen we uit een heel ander vaatje moeten gaan tappen en daar gaat een lijstje van concrete tips, denk ik, helaas niet veel aan bijdragen.

    Van: Niels de Leeuw | 24-01-2016, 19:30

  • Vorderingen moeten terug gelezen kunnen worden door inspecteur. Dus noodzakelijk. Bij evt verwijzingen grote bewijsplicht dmv vastgelegde documentatie. Dus nodig! Eindcito wordt gepubliceerd en gebruikt als dwarsdoorsnede van kwaliteit van de school. Dus analyse en documentatie nodig! En dan nog verantwoorde voorbereiding, evaluatie ivm bovenstaande. Daar naast werkgroepen en gepaste reacties op derden. Ouders, hulpverlening etc. En dat na 5 uur intensief bezig zijn met 25-28 individuen! Nieuwe ontwikkelingen bijhouden en hygiënisch houden van je lokaal. Materialen op orde ivm voortgang les of veiligheid. Tussen 7.30 en 17.00 niet haalbaar!

    Van: Daphne Gerritsen | 24-01-2016, 17:09

  • Vorderingen moeten terug gelezen kunnen worden door inspecteur. Dus noodzakelijk. Bij evt verwijzingen grote bewijsplicht dmv vastgelegde documentatie. Dus nodig! Eindcito wordt gepubliceerd en gebruikt als dwarsdoorsnede van kwaliteit van de school. Dus analyse en documentatie nodig! En dan nog verantwoorde voorbereiding, evaluatie ivm bovenstaande. Daar naast werkgroepen en gepaste reacties op derden. Ouders, hulpverlening etc. En dat na 5 uur intensief bezig zijn met 25-28 individuen! Nieuwe ontwikkelingen bijhouden en hygiënisch houden van je lokaal. Materialen op orde ivm voortgang les of veiligheid. Tussen 7.30 en 17.00 niet haalbaar!

    Van: Daphne Gerritsen | 24-01-2016, 17:08

  • Door de invoering van opbrengstgericht onderwijs is de ruimte bij de leerkracht tot eigen initiatief ontnomen. De doelen worden veel te hoog gesteld en zijn niet realistisch. Ik word overstelpt via de mail met allerlei protocollen, opdrachten die uitgevoerd moeten worden, scoringslijsten en to-do-lijstjes. Alleen al het beantwoorden hiervan neemt teveel tijd in beslag. Dat wil niet zeggen dat ik niet aan doelen werk en een planning maak. Ik mis de communicatie tussen de collega's, onderlinge consultatie en het toe kunnen passen van mijn eigen professionaliteit. Als er wordt gecommuniceerd dan is dat in vergaderingen en werkgroepen die meestal niet over de inhoud van het onderwijs gaan. De methodes worden slaafs gevolgd er is te weinig ruimte om in te gaan op de actualiteit, de onderwijsbehoeftes van de leerlingen en groepsdynamiek. Ik kan nauwelijks meer mijn lessen voorbereiden, laat staan een leuk idee (en die heb ik genoeg) tot uitvoering brengen. Het lesgeven aan kinderen is fantastisch maar alles erom heen demotiveert mij enorm. Er zouden meer keuzes gemaakt moeten worden en niet, zoals nu gebeurt, steeds meer op het bordje van de leerkrachten neerleggen. Het kind zou weer centraal moeten staan en niet de administratieve rompslomp.

    Van: A. Bos | 24-01-2016, 14:15

  • Volgens mij is het knelpunt de combinatie van grote groepen met door WSNS het verdwijnen van het speciaal onderwijs. Hoe kun je in grote groepen de kinderen die extra aandacht nodig hebben de aandacht geven die ze verdienen.

    Van: Vivian Muller | 24-01-2016, 13:28

  • Ten eerste wil ik u bedanken voor het serieus nemen van de problematiek die binnen het onderwijswerkveld naar voren komt. Ik loop er zelf voornamelijk tegen aan dat ik niet meer de tijd en rust kan vinden om kwalitatief goede lessen voor te bereiden en te verzorgen aan mijn groep. Ik heb een periode mijn uren bij gehouden en ben tot de conclusie gekomen dat ik mijn werk niet af krijg in mijn wtf. Oplossingen zouden zijn:
    meer tijd voor voor- en nawerk in de normjaartaak.
    Herzien van de CAO en dan met name het stukje studie en duurzame inzetbaarheid. Het heeft nu de schijn dat dit in het voordeel gaat werken van de leerkracht, maar in de praktijk is het extra tijd dat niet gebruikt kan worden aan het verzorgen van kwaliteit in de basistaak (onderwijs verzorgen en afstemmen)
    Meer handen in de klas.
    Beter zicht op wie er van de pabo komt en wat er op de pabo aangeboden wordt. Zijn startende leerkrachten echt goed voorbereidt op wat er komen gaat?
    Senior - leraren hebben kwaliteiten die binnen de school van grote invloed kunnen zijn op de kwaliteit van het onderwijs. Mijn ervaring, als senior - leraar op verschillende scholen, is dat iedereen mooie plannen heeft, maar dat alle plannen te snel i.v.m. tijdgebrek uitgevoerd worden en naast elkaar staan. Mooie plannen, maar geen tijd om tot diepgang te komen en daar werkelijk iets moois te laten worden.

    Van: Leonie van Dinter | 24-01-2016, 13:28

  • groepsoverzichten behouden. Groepsplannen inkorten. Kinderen zoveel mogelijk in groepjes indelen, geen individuele kindplannen. Aanvraagformulieren voor onderzoeken vereenvoudigen. Onderwijsassistentes laten ondersteunen en inzetten bij werkgroepen.
    Hulp bij overblijven TSO, niet door leerkrachten.

    Van: Hilda Koek | 24-01-2016, 13:03

  • Ik ben onderwijsassistent en werk voor groep 0 gelukkig heb ik dit jaar werk en kan ik de werkdruk van de andere jufrouw verlichten, je bent bezig met zoveel regeltjes en wetten waar de kinderen en jij aan moeten voldoen dat de lol en de hoofdzaken er bijna bij inschieten
    Mijn tip zet de onderwijsassistenten in want daar door kan zoveel van dat soort werk gedaan worden!

    Van: martine | 24-01-2016, 12:58

  • Leraar, gezin, familie, vakantie, eigen kind ziek. Kinderen naar de creche. Kledingkopen, sportclub, muziek-kunstlessen, zwemles. School rapporten. Huiswerk nakijken, Logisch dat een lerares geen tijd heeft voor de voorbereiding van interessante lessen. Ze zijn allemaal zwaar overbelast. En dan nog de vaak nutteloze vergaderingen en rapporten. Ze weten toch zelf wat zinvol is.
    Dat hoeft de zgn. "liberale staat" met al zijn extra regels niet voor hen te bepalen.

    Van: W.Schelling | 24-01-2016, 11:48

  • Toen ik 23 jaar geleden in het onderwijs begon hadden we op school een remedial teacher, intern begeleider en meewerkende directieleden. De klassen werden niet volgepropt en de administratielast lang niet zo hoog. Kinderen met een leerachterstand of diagnose add, ADHD, etc werden verwezen naar het speciaal onderwijs. Nu zijn klassen van 32 kinderen heel normaal. Kijk eens wat er allemaal in mijn klas zit; kinderen met pdd-NOS, add, zware dyslexie, iq van 76, en ga zo maar door. Inspectie hijgt in onze nek als we de landelijke Cito-score niet halen. Dossiers voor overdracht naar voortgezet onderwijs kosten me 45 min per kind om in te vullen..... Vervolgens vraag ik me echt af wat ermee gedaan wordt! Ouders zijn kritisch en lang niet meer zo betrokken bij school dan 23 jaar geleden. Loopt t niet lekker met een kind, wordt er naar ons gewezen. Ik kan zo nog wel even doorgaan.... Heb ik de reeks zinloze vergaderingen en bijeenkomsten al genoemd...,?

    Van: Ingrid wolbers | 24-01-2016, 11:41

  • Onderwerp: Passend onderwijs (basisschool)
    April 2015 kreeg ik een 4 jarig jongetje in de klas, dat hij extra zorg nodig zou gaan hebben, was overduidelijk gezien zijn, toen al,(medisch)dossier. Hij had zowel op een normaal- als medisch kinderdagverblijf gezeten en al de nodige onderzoeken gehad. Hij heeft een heeft een variatie op chromosoon 16, aangezien dit wereldwijd zelden voorkomt, is hier weinig over bekend. Het voelde alsof ik 'in het diepe' werd gegooid. Ik kreeg hulp van collega's maar stond er het grootste deel van de dag toch alleen voor.
    Concreet: Het aanvragen van hulp heeft 6 maanden geduurd, elke dag noteerde ik de bijzonderheden in Parnassys en mailde deze naar ouders.
    Hoewel ik dit met alle liefde deed, voelde ik me ook terkortschieten tov de rest van de klas, ik was zoveel tijd kwijt aan 1 leerling. Vervolgens ging ik op mijn vrije dagen dus aan de slag met de tijd die ik moest 'inhalen'. Ik kon mijn tijd niet evenredig verdelen en dit was frustrerend. Ik ben zeer positief ingesteld en zoek naar mogelijkheden ipv naar beperkingen. Na een half jaar is er zeer professionele hulp op gang gekomen, 10 uur per week extra ondersteuning in de groep. Ik zie onze leerling met de week opbloeien en ben meer dan trots. Mijn vraag is: Kan er direct voor extra ondersteuning gezorgd worden? Dit had mij heel veel energie/frustratie/twijfel/vermoeidheid kunnen besparen. Ik zou hier graag met jullie over van gedachten willen wisselen. Met vriendelijk groet, Judith de Jong (St Jozefbasisschool, Wateringen)

    Van: Judith de Jong-van Zeijl (juco@kabelfoon.nl) | 24-01-2016, 11:39

  • Ik heb zo met de leraren te doen!
    Nog meer met de kinderen! Ik ben juist om deze reden ruim 5 jaar geleden als onderwijsassistent afgestudeerd en probeer al die jaren al binnen een school te kunnen blijven en de leerkrachten te ontlasten. Ik doe er dan ook alles aan en werk als gastouder en ben vrijwilliger van het overblijven.
    Maar zo lang er nog steeds bezuinigd wordt,zal deze onderwijsassistent nooit haar droombaan uitvoeren en de leerkrachten kunnen ontlasten. Alles voor de kinderen! Maar dan moet daar tijd en geld voor vrij komen......

    Van: https://nl.linkedin.com/in/sandra-merks-68121463 | 24-01-2016, 11:33

  • Ik hoor het collega's zeggen en ik betrap mezelf er óók steeds vaker op dat ik denk: "Ah kijk, bijna kwart over drie, de kids naar huis. Kan ik mooi nog even ongestoord werken!"

    Er zijn dus compleet verkeerde prioriteiten in aan het sluipen en blijkbaar zitten we zo te slapen met z'n allen dat we het 'normaal' beginnen te vinden.

    Van: Lisette Nuijten | 24-01-2016, 11:17

  • Ik ben onderwijsassistent en werk in de Appie. Ik denk dat ik wel de werkdruk kan helpen verlichten. Tenminste. Als mijn functie niet wegbezuinigd zou zijn!!!

    Van: Kim vingerling | 24-01-2016, 11:14