Werkdruk: wat zijn volgens jou de knelpunten?
Als leerkracht in het basisonderwijs kan de werkdruk hoog zijn. Je kan veel tijd en energie kwijt zijn met de administratie, het invullen van formulieren en het bijhouden van lijstjes. Terwijl je eigenlijk bezig wilt zijn met de ontwikkeling van de kinderen in je klas. Het televisieprogramma De Monitor (KRO-NCRV) startte een onderzoek.
In de uitzending van 10 januari vertelden leraren over hun ervaringen met de administratiedruk. De uitzending van De Monitor over werkdruk in het basisonderwijs heeft veel losgemaakt bij leraren. Leraren herkennen zich in de verhalen over energievretende administratieve taken.
Staatssecretaris Dekker herkent die verhalen ook: “Ik heb wel eens samen met leraren al hun lessenadministratie doorgenomen. Map voor map. Wat moeten ze vastleggen en van wie? En dat is een hele kluif. Je bent geen leraar geworden om de hele dag lijstjes en formulieren in te vullen. Als leraar wil je voornamelijk bezig zijn met de ontwikkeling van de kinderen in je klas. Ik sta nog steeds achter mijn uitspraak in de uitzending: Wees kritisch in wat je doet, leg alleen die zaken vast waar het onderwijs beter van wordt en vergeet de rest. Je hebt vaak veel meer ruimte dan je denkt.”
Klik hier om de uitzending van De Monitor terug te kijken.
Jouw knelpunten
Eind januari riep staatssecretaris Sander Dekker leraren in het basisonderwijs via Facebook en deze website op om zich bij hem te melden met concrete voorbeelden van administratieve werkdruk. Dit leverde ruim 200 reacties op, waarvoor veel dank!
Oplossingen vinden
We gaan de reacties bundelen en maken een top 10 van meest genoemde voorbeelden. Tien docenten worden vervolgens uitgenodigd om samen met de staatssecretaris en de inspectie deel te nemen aan een interactieve werksessie rondom werkdruk.
Discussieer mee
Je kunt nog steeds meedoen aan de discussie door hieronder een reactie plaatsen. Nieuwe reacties worden echter niet meer meegenomen voor de interactieve werksessie. NB: het kan even duren voordat je reactie zichtbaar wordt, omdat deze eerst worden nagelezen. Alleen ongepaste reacties worden niet geplaatst.
Contact
Met algemene vragen over wet- en regelgeving in het onderwijs kun je terecht bij de Rijksoverheid, via het contactformulier op rijksoverheid.nl of via het (gratis) telefoonnummer 1400. Heb je vragen over het onderwijstoezicht, dan kun je mailen met het Loket Onderwijsinspectie, of bellen via tel. 088-669 60 60, Loket Onderwijsinspectie. Dat kan ook voor signalen of klachten rond scholen.
Meer weblogberichten
Reactie toevoegen
U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.
Reacties
-
Ik hoop dat men niet blijft 'hangen' in de administratie als oorzaak van de werkdruk. Er is veel onzichtbare werkdruk veroorzaakt door taken die wel worden uitgevoerd, maar niet op de normjaartaak worden geschreven. Bijvoorbeeld de te lage opslagfactor bedoeld om je lessen in voor te bereiden. Deze is niet toereikend en veel scholen rekenen nog eens veel meer tot deze te lage 35%. Een duidelijke toelichting (en berekeningen) is te vinden op wij-leren.nl in een drietal artikelen: Flipping de normjaartaak, De 40-urige werkweek: lust of last? en Van werkdruk naar werkgelegenheid. Alledrie te vinden als gezocht wordt op auteur Marjolein Zwik
-
Persoonlijk vind ik het erg jammer dat we nu alleen kijken naar het basisonderwijs. Mijn werk op het MBO is enorm veelzijdig en we zijn met veel bijzaken bezig dan daadwerkelijk les geven. Hier mag de staatssecretaris ook best wat aandacht voor hebben. Leraren in het algemeen (basisonderwijs, voortgezet, MBO etc) ervaren veel werkdruk.
-
Naar mijn idee gaat het om alle vergaderingen en activiteiten buiten de klas om waardoor je je niet meer kunt richten op het allerbelangrijkste. Namelijk de kinderen begeleiden.
-
De werkdruk wordt vooral veroorzaakt door de onzekerheid. Het is bij niemand duidelijk op welke manier er het best genoteerd kan worden wat er waarom met welk kind gedaan wordt. Leerkrachten zijn niet te beroerd om dingen te administreren, zolang het meer zinvol is. Sander Dekker: maak een format voor het noteren van onderwijsbehoeften/aanpak (groepsoverzicht en groepsplan) dat aansluit bij dat wat de onderwijsinspectie van scholen verwacht. Als leerkrachten zeker weten dat ze dingen op de juiste wijze en plek noteren, zal dit de werkdruk verminderen.
-
Leerkrachten zijn vaak al kritisch over de administratie. Maar zij zijn niet de personen die dat veranderen. Wie dan wel? Directies zeggen dus dat het moet van de inspectie, de inspectie spreekt dit nu dus tegen. Hier zit naar mijn idee een onbesproken en onzichtbaar knelpunt dat moet worden onderzocht. Is het angst van directies? Een verkeerde uitstraling van de inspectie?
-
Dit schooljaar is er ongeveer elke maand een observatie of ik mijn werk wel goed doet. 1 De ib er met iemand met "woorden in de weer" komt kijken en nabespreken. 2 De directeur komt kijken voor een beoordelingsgesprek. 3 De ib er met iemand van het zorgteam komt kijken voor een nagesprek over je groepsplan. Die moet je dan weer veranderen, want de logische vanzelfsprekende dingen heb je niet beschreven. Of als een probleem is opgelost hoe het komt dat het is opgelost. Je moet dan ook zelf een verslag maken van het gesprek. 4 Dan komt de directeur samen met een collega kijken of je het dim model toepast in je klas, doen we al 10 jaar, maar de puntjes op de i. Weer een nagesprek met van die" geweldige" tips. 5 Vanuit Boor weer 2 mensen voor een kwaliteitskaart onderzoek. 6 En als klap op de vuurpijl de inspectie. Hierdoor is iedereen weer van slag , want alle administratie moet worden opgeschoond uitgeplozen, want niemand weet precies wat er allemaal in moet.
Ik zou graag weer het vertrouwen willen hebben dat ik mijn werk gewoon naar mijn beste vermogen aan het doen ben. Dat ik zelf ook nadenk wat beter en anders kan. Die controles en observaties vreten aan je zelfvertrouwen en je voelt je ondergewaardeerd. Waardoor je plezier in je werk minder wordt. Dit is het verhaal van die mier die steeds meer bazen boven haar krijgt, misschien zou het geld van die bazen beter besteed kunnen worden aan nieuw meubilair, computers enz. -
De opslagfactor voor niet lesgebonden uren is te laag. Stel een groep van 30 leerlingen maakt een toets voor rekenen in een uur. Als leerkracht heb je dan, met een opslagfactor van 40%, 24 minuten om deze les voor te bereiden, na te kijken, te administreren, te analyseren en vervolgstappen te bedenken en deze ook weer in je weekplanning op te nemen. Onmogelijke taak. Dat betekent dat je ergens anders iets niet kan doen en maar al te vaak is dat één van je andere lessen goed voorbereiden.
-
Ouders zijn veeleisender geworden en klagen de school veel sneller aan voor allerlei zaken. Hierdoor is het administreren toegenomen. Bijhouden wat je wanneer en hoe en met wie hebt gedaan. Als het nodig is, is het fijn dat je die informatie paraat hebt. Jammer alleen dat het überhaupt nodig is, want voor de leerling voegt zo'n dossier niets toe.
-
Vaak heb je na schooltijd ( als de kinderen naar huis gaan) zo vaak een overleg dat er geen tijd en energie overblijft om je lessen goed en gevarieerd voor te bereiden. Ik merk dan dat je op de automatische piloot gaat lesgeven en dat frustreert op den duur en dat geeft dan weer frictie bij jezelf. Je moet continue keuzes maken terwijl het zo fijn zou zijn als je overal de tijd voor zou hebben, goede ,nuttige overleggen en tijd om goede en nuttige lessen voor te bereiden!!
-
Passend onderwijs is het probleem en de groepsgrootte en de daarmee samenhangende plannen die er geschreven moeten worden. Hou het nu maar kort, maar er moet echt wat gaan gebeuren in het onderwijs en niet pas over een of twee jaar.
-
Het nakijkwerk. Er zijn zoveel mensen die een uitkering krijgen en niks te doen hebben. Laat hen dit doen. Wel selecteren natuurlijk wie hier geschikt voor is. Geldt ook voor conciergieachtige taken
-
Het nakijkwerk. Er zijn zoveel mensen die een uitkering krijgen en niks te doen hebben. Laat hen dit doen. Wel selecteren natuurlijk wie hier geschikt voor is. Geldt ook voor conciergieachtige taken
-
"Je hebt vaak veel meer ruimte dan je denkt" Als je die uitspraak nu eens als vertrekpunt kiest van beleid. Dan betekent dat dat je je denken zelf aan een kritische spiegel moet voorhouden.
Dan moet je dus zo'n spiegel opnemen in je beleid.
De uitspraak betekent: je hebt meer invloed dan je denkt. Om invloed te hebben, heb je inzicht nodig. Om inzicht te hebben heb je overzicht nodig. Je hebt dus een spiegel nodig die vanuit overzicht inzicht geeft en dan invloed.
Een dergelijke spiegel is persoonlijk. Je hebt niets aan normuren, want ieder heeft eigen talenten. Je moet de balans tussen beschikbare en benodigde tijd op basis van eigen ramingen maken en dan keuzes maken.
Dat niet alles voorspelbaar is hoeft een raming op basis van rooster, ad-hoc werk en taken niet in de weg te staan.
Het zou fijn zijn als leraren een spiegel instrument voor de objectieve taakdruk ter beschikking zou staan. Want overzicht geeft rust.
Het zou nog beter zijn als werkgevers de dialoog aangaan over hoe je samen aan die balans kunt werken. -
Ik heb het gevoel dat het onderwijs constant overvraagd wordt en er niet zuiver wordt omgegaan in arbeidsvoorwaarden. Sinds de nieuwe cao regelt mijn stichting alles onder het mom 'we moeten samen de klus klaren". Voor mij betekent dit dat de harde werkers nog harder moeten werken . De nieuwe wet op passend onderwijs is voor mijn bestuurder een reden om elke leerling aan te nemen en te vinden dat we hiermee de grens van leerkrachten kunnen oprekken. Wanneer bepaalde leerlingen zoveel vragen van een leerkracht en hij/zij niet meer aan onderwijs toekomt voor de grote groep, dan gaat er volgens mij iets mis. Onderwijs is iq, eq en oplaadbare batterijen. Echter verlangen wij van leerkrachten een mega accu die uitputbaar is. Ik heb steeds meer het gevoel te moeten vechten voor mijn leerkrachten. Zelfs de uitmuntende leerkrachten vinden we nog niet goed genoeg/ruimdenkend in ons onderwijs. Oprekken, maar volgens mij knapt uiteindelijk alles!
-
Door de invoering van Passend onderwijs moet er een groeidocument ingevuld worden voor het aanvragen van een arrangement. Zo'n document omvat al snel zo'n 20 blz. Als IB-er ben je allerlei verslagen aan het samenvoegen (knippen en plakken). Het samenwerkingsverband komt steeds weer met een nieuw format. Het zou fijn zijn als de leerlingvolgsystemen (parnassys, Esis) hier in voorzien en dat je dus niet steeds opnieuw dingen in hoeft te vullen.
Ten tweede:
Er worden steeds meer leerlingen particulier onderzocht door een orthopedagoog (kosten voor ouders rond 800 euro). In belang vh onderzoek moeten de leerkrachten vele vragenlijsten kostenloos invullen.....(tijdsbesteding van een uur). Dit doe je in het belang van het onderzoek, maar als dit bij zo'n 10 leerlingen per jaar is, vraag je je als leerkracht wel af waar je jouw uren kunt declareren. Vaak volgt er nog een eind/adviesgesprek nav het onderzoek. Check: weer 1 uur extra en een kwartier om het verslag van dit gesprek uit te werken. Soms ben je verrast vd adviezen: bied structuur (inkoppertje, daar was geen onderzoek voor nodig) maar ook adviezen die niet realisbaar zijn in een groep van 31 lln (en als je dat als leerkracht niet doet, ben je de boeman bij ouders). -
1. Te grote klassen met teveel gedrags- en opvoedproblemen en stoornissen in één klas.
2. Tijd die je op papier krijgt voor voorbereiding en nawerk is niet realistisch. Zelfs als je niet alles nakijkt, ben je een volle dag bezig met je klas. Je taakuren voer je dus eigenlijk buiten werktijd uit. -
De werkdruk die ik ervaar zit hem niet alleen in de administratie.
De grootste werkdruk zit hem in 'opbrengstgericht werken' versus 'passend onderwijs'. We moeten hoge eisen stellen aan onszelf (doen alle leerkrachten altijd al, dus dat is niet iets nieuws) en aan de kinderen (is ook goed, maar niet altijd gezond. Wanneer overvraag je een kind?). De Cito-scores moeten omhoog, maar met steeds meer kinderen die we binnen het reguliere onderwijs moeten houden.
Mogelijke oplossingen?;
- meer handen in de klas (ook dat hoort toch bij passend onderwijs?);
- de hoogte van de opbrengsten reëel houden door te kijken hoeveel kinderen in een jaargroep zitten die de score 'omlaag trekken' door lage intelligentie en/of ontwikkelingsstoornissen;
- geen groepsplannen meer met instructiegroepen, maar in de weekplanning aangeven wat je aan extra hulp inzet. Ook extra werk voor A+ leerlingen kan je noteren in je weekplanning. Toetsgegevens en analyse staan toch altijd al op andere lijsten genoteerd;
- hoeveel papierwerk moet geleverd worden voor een dyslexieverklaring? Hier ook kritisch naar kijken want er wordt alleen al heel veel door leerkrachten en IBers aan administratie geproduceerd voor kinderen die mogelijk dyslexie hebben. -
Niet alleen de registratie in de groep geeft werkdruk. Als ik kijk wat je in het lerarenregister moet gaan in vullen word ik niet blij. En met mij nog vele collegae. Alles bij elkaar is gewoon teveel. Grote groepen. Kinderen die veel aandacht nodig hebben. Veel taken na schooltijd. Gesprekken. Vergaderingen. Het is allemaal veel meer dan vroeger. Ik werk nu 34 jaar en elk jaar komt er wat bij. Dit jaar met de nieuwe Cao lijkt het wel.of ik nog meer in minder tijd moet doen . Ik werk 38 uur maar maak wekelijks meer dan 45 uur. Alleen op papier niet. Volgens mijn takenlijst heb ik zelfs nog een paar uur over. Dus krijg ik niets gecompenseerd maar mag wel terugkomen in de vakantie.
-
Vertrouwen in de kundigheid van de leerkracht !
Wij moeten tegenwoordig een planning maken van vier weken vooruit waarbij je de aankomende week ook nauwkeurig in tijd indeelt.
Voor die ene keer dat je klas overgenomen wordt is dat handig hoor, maar het kost onevenredig veel tijd die ook nog grotendeels verspilling van is. Want, je past dagelijkse je plannen aan omdat je met kinderen werkt en dan laat zich niet alles plannen of een onderdeel blijkt meer aandacht nodig te hebben
dan gedacht.
Wij moeten in die planning ook alle doelen uitschrijven, hoe we het doel denken te bereiken en dagelijks moet er gevalueerd worden en je vervolg acties opschrijven. Wat een onzin !!!
Ik ben zoveel tijd aan schrijven kwijt dat ee geen tijd over blijft om m'n lessen echt goed voor te bereiden, daar leuke materialen bij te zoeken of lessen aan te passen zodat deze beter in het moment passen.
Naast het de uitgebreide planning is er een logboek en ook nog een leerlingvolgsysteem en een LOVS.
Wij hoeven sinds dit schooljaar geen
Handelingsplannen of groepsplannen meer te schrijven maar wat er voor in de plaats is gekomen is niet veel beter....
Om leerkrachten te ontlasten en om kinderen in de te grote klassen voldoende aandacht te kunnen geven, moeten er onderwijsassitenten komen. Zéker in de kleuterklassen kan je eigenlijk niet zonder! Ik heb nu 28 kleuters waarvan twee kinderen die gedragsmatig dusdanig aandacht nodig hebben en andere kinderen angst aanjagen, dat ik alle zeilen bij moet zetten om alleen al te zorgen dat de twee geen ongelukken veroorzaken. Leuk hoor dat passend onderwijs!!! Ik krijg geen enkele begeleiding of extra handen aangereikt om deze twee kinderen en de rest van m'n klas goed op te vangen.
Nu ik hier toch ben: kunnen die kleutertoetsen nu eens en voor altijd geschrapt worden???? Het levert alleen maar stress op en voegt niets toe aan het onderwijs dat je geeft aan kleuters!
De klassen moet kleiner! 24 max!!! -
Voor het passend onderwijs is een formulier. Op zich logisch dat er iets miet zijn. Alleen het invullen van dit formulier voor 1 kind kost ongeveer een uur. Het formulier is niet ingesteld op kleuters waardoor je een hoop moet aanpassen èn dan komt er bij een kleuter een schooladvies (!!!) voor voortgezet onderwijs uit, er is hooguit 1 cito-toets afgenomen.