Gevraagd: meer dialoog over nascholing in primair onderwijs

Weblogbericht | 02-03-2016 | Redactie

Het onderzoek heeft de wensen van schoolbestuurders, schoolleiders en leraren rondom nascholing in het primair onderwijs geïnventariseerd en vergeleken met het beschikbare aanbod. Daaruit blijkt onder meer dat leraren in het primair onderwijs veel belangstelling hebben voor masteropleidingen. Naast een hbo-master hebben ze vaak ook universitaire masters op het oog, zoals onderwijskunde. Onderzoeker Wouter van Casteren van ResearchNed: ‘Dat is goed nieuws, omdat er van leraren in het primair onderwijs wordt verwacht dat ze zich meer “academisch” ontwikkelen.’ 

Verbeterde dialoog op drie niveaus

Uit het  onderzoek blijkt onder meer dat de schoolleiding de opleidingszin van leerkrachten vaak onderschat. Leraren willen zichzelf ontwikkelen, maar ervaren verschillende belemmeringen. Daardoor volgen ze minder vaak een opleiding. Van Casteren voegt eraan toe dat leraren aan de andere kant weinig oog hebben voor problemen van schoolleiders en bestuurders, zoals beperkte mogelijkheden om lesroosters aan te passen.

Leraren die studieverlof  krijgen om hun opleiding te volgen, vinden vooral een goede vervanging belangrijk. ‘Als deze leraren na hun scholing weer terug in de klas komen, willen ze geen gedoe met een ontregelde klas omdat de vervanging onder de maat was. Ook horen we leraren vaak zeggen dat ze binnen hun school te weinig kunnen doen met hun opgedane kennis. Ze geven weer les zoals altijd. Het is dus belangrijk dat er beleid en ruimte is voor innovaties.’

Daarnaast willen leraren graag meer flexibiliteit en maatwerk in de opleidingen en de mogelijkheid hebben om modules te volgen. Volgens Van Casteren is een modulaire opzet van complete geaccrediteerde en bekostigde opleidingen nu nog niet zo eenvoudig te realiseren, omdat het op dit moment niet past in het stelsel van hoger onderwijs.

Het rapport pleit voor een verbeterde dialoog op drie niveaus. ‘Allereerst zouden schoolleiders, besturen en leraren meer met elkaar moeten praten over professionalisering binnen de school. Dat kan een win-win-situatie opleveren. De schoolleiding kan de opleidingen beter - op strategisch niveau - aan de gewenste schoolontwikkeling verbinden. En leraren krijgen een duidelijker perspectief wat ze binnen hun school kunnen doen met hun opgedane kennis.’

Master voor primair onderwijs

Ook opleidingen en scholen moeten met elkaar in dialoog, op landelijk en regionaal niveau. Onder meer om de vraag beter op het aanbod af te stemmen. ‘Er zijn nu twee hbo-masters die er bovenuit steken: de master Leren en Innoveren en - vooral - de master Special Educational Needs (SEN). Deze opleidingen zijn prima en worden hoog gewaardeerd, maar vooral bij de master SEN is er behoefte aan een duidelijker profiel en een scherper onderscheid tussen een master voor het speciaal onderwijs en een master die de docent leert omgaan met allerlei soorten gedrag en leerbehoeften in een reguliere klas. Daarnaast is uit de inventarisatie gebleken dat er behoefte is aan een hbo-masteropleiding als algemeen vervolg op de pabo.’

De aanbevelingen uit het rapport worden opgevolgd door de PO-Raad, Vereniging Hogescholen, Vereniging Samenwerkende Nederlandse Universiteiten, de Onderwijscoöperatie en het ministerie van OCW. De PO-Raad is bereid een landelijke en regionale dialoog te starten over de afstemming van het nascholingsaanbod. Ook wil de PO-Raad schoolleiders en schoolbestuurders stimuleren de kennis uit nascholing strategisch te beleggen in de organisatie.