‘Ga uit van wat de leerling kan, want wat niet kan, weten we wel’

Weblogbericht | 05-01-2016 | Redactie

Sinds ik lesgeef aan het vmbo BB, merk ik dat leerlingen de behoefte hebben aan praktijkvakken. Zij zijn doeners. En daar zit ook hun kracht. Zij willen praktisch leren, iets met hun handen doen. Iets maken. Maar hoe? Dat staat in geen enkel boek. Daar blijkt meer voor nodig. Samenwerking met andere scholen voor de praktijklokalen bijvoorbeeld. Begeleidende docenten uitnodigen kennis te maken met deze leerlingen, en kennis delen om de onderwijskwaliteit te borgen. Maar dan?

Met dit concept voor hybride onderwijs – dat ik nu sinds een aantal jaren ontwikkel en vormgeef – heb ik de samenwerking gezocht met andere scholen in de regio. Dat heeft er al toe geleid dat twee leerlingen achttien uur per week op een reguliere school praktijktechniek volgden. Metaalbewerking, inclusief vaktheorie. De overige elf uur volgden zij bij mij de vakken Nederlands, Engels, wiskunde, natuurkunde, maatschappijleer en rekenen. Het derde jaar gebruikten deze leerlingen als schakeljaar, door dit jaar bij mij te doubleren. Op de reguliere school leerden zij in het derde jaar de praktische vaardigheden die zij de eerste twee jaren in het reguliere onderwijs gemist hadden. Aansluitend gingen de leerlingen op beide scholen naar het vierde leerjaar.

In het vierde leerjaar is één leerling gestagneerd. Hij kon het psychisch niet meer aan. Teveel schakelen tussen de scholen en de verschillende docenten. Hieruit blijkt wel dat we als speciaal onderwijs nog altijd een functie hebben. Een andere leerling is als eerste leerling in deze vorm, in juli 2015, geslaagd voor het volledige vmbo-basis beroepsdiploma. De praktijk op de reguliere school, de theoretische vakken bij mij op school en door DUO samengevoegd tot één diploma. Inmiddels volgt deze leerling een mbo-2 opleiding met leren en werken en blijkt speciaal onderwijs zeker geen eindstation.

Twee leerlingen in het vierde jaar volgen nu de hybridevorm en er zitten twee leerlingen in het schakeljaar. De geslaagde leerling kreeg een gedoogsituatie van de onderwijsinspectie, evenals de leerlingen in het huidige vierde jaar. De schakeljaar-leerlingen moeten deze nog krijgen. Zo ben ik met de reguliere scholen op zoek naar mogelijkheden. Zoeken naar, en doen wat kan. Een hybride systeem als dit, dat de leemte tussen de bestaande onderwijsvormen vult. Het zou toch prachtig zijn wanneer dit een reguliere vorm kan worden?

Marcel Janse, docent klas 3 en 4 vmbo BB/ Odyzee rec 4 Kloetinge, finalist Leraar van het jaar 2015 voor de sector so/vso