Hoe leraren van het Rotterdams Grafisch Lyceum hun onderwijs verbeteren

Weblogbericht | 27-10-2015 | Redactie

Terwijl docent Media Vormgeven René van den Heuvel naar de managementpresentatie van het nieuwe onderwijsconcept luisterde, dacht hij: ‘Vrijheid geven is mooi, maar ik wil niet het risico lopen dat sommige studenten “wegzakken” omdat ze niet goed met die verantwoordelijkheid kunnen omgaan. Het is belangrijk dat ik de vorderingen van mijn studenten goed in de gaten houdt. Hiervoor hebben we een fijnmazig monitoringsysteem nodig, waarin ik naast cijfers, feedback en absenties ook andere zaken kan vastleggen om te beoordelen hoe ze met hun vrijheid omgaan. Zoals gedrag en hun eigen visie op verantwoordelijkheid.’ Andere collega’s dachten er ook zo over. ‘We vonden het een beetje een top-down-verhaal. En als je wilt dat daar iets aan verandert, moet je dat zeggen.’ De leraren overtuigden de schoolleiding van de noodzaak van een goed monitoringsysteem en krijgen de ruimte om bij te dragen aan welke eisen het systeem moet voldoen. Stichting LeerKRACHT helpt de leraren hierbij.

Doelen, knelpunten en oplossingen op borden

Het nieuwe onderwijsconcept staat niet op zichzelf. Het Grafisch Lyceum is ook op zoek naar andere methoden om de onderwijskwaliteit te verbeteren. Ook hierin namen de leraren het voortouw. Zo hebben ze alle ruimten waar docenten in kernteams samenkomen, voorzien van een bord. Daarop noteren de leraren (onderwijs)doelen, knelpunten, acties en oplossingen. Hier heeft de schoolleiding een uur per week voor vrijgemaakt. ‘We schrijven ook op wat we verwachten van het management en hoe onze leidinggevenden ons kunnen faciliteren. Dat werkt goed, de managers komen regelmatig een kijkje nemen bij de bordsessies.’

Studentenarena: luisteren naar leerlingen

Leerlingen meer vrijheid geven, betekent ook dat ze hun stem mogen laten horen en dat leraren daar naar luisteren. Met Stichting LeerKRACHT werd de studentenarena bedacht. In het bijzijn van leraren – die alleen mogen luisteren – praten studenten over alles wat ze op school beleven. Prettige ervaringen, maar ook verbeterpunten. René is er enthousiast over: ‘Het is voor het eerst dat we op die manier naar studenten luisteren. Er wordt ons een spiegel voorgehouden en dat levert veel goede inzichten op. Zo lieten onze studenten ons laatst weten dat sommige leraren te aardig zijn. Zij moeten bepaalde regels strenger en consequenter toepassen.’ 

René legt uit: ‘Het Grafisch Lyceum Rotterdam voert veel opdrachten uit voor bedrijven. Dat moet binnen een bepaalde deadline gebeuren. Niet alle studenten leveren hun werk op tijd af. Sommige leraren zien dat door de vingers, terwijl dat natuurlijk niet eerlijk is tegenover studenten die wel de deadline halen. Misschien krijgen zij daardoor een betere beoordeling. Inmiddels hebben we ervoor gezorgd dat dit steeds minder voorkomt.’

Bij elkaar op bezoek

Ook lesbezoeken en geven van feedback horen nu bij het werk van leraren. ‘In de 27 jaar dat ik op deze school werk, heb ik één keer de onderwijsinspecteur en een paar keer mijn leidinggevende in de klas gehad. We waren dit niet gewend, dus konden wel wat begeleiding gebruiken. Ik ben er blij mee. Laatst besprak ik nog met een collega hoe je omgaat met studenten die te laat komen. Onze school heeft een regiofunctie. Studenten uit Zeeland en Brabant moeten vaak met het OV naar Rotterdam reizen. Ze kunnen er niet altijd wat aan doen als ze te laat komen. Dan moet je oppassen dat je hen niet meteen op een verkeerde manier in je les terechtwijst. Het is de kunst er een positieve draai aan te geven en je les zo op te bouwen dat de laatkomers de draad snel kunnen oppakken.’

Over stichting LeerKRACHT

Stichting LeerKRACHT adviseert scholen over de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Dit gebeurt vanuit de gedachte: ‘elke dag samen een beetje beter’. Leraren en schoolleiding werken hierbij intensief samen om het onderwijs naar eigen inzicht te verbeteren. Drie processen (‘kerninterventies’) staan hierin centraal: lesbezoek én feedbackgesprek, gezamenlijk lesontwerp, en gestructureerd, kort overleg in kleine teams bij een bord om leerlingdoelen en verbeteracties te bespreken.