Eenvoudig je lessen leuk en uitdagend maken voor toptalenten

Het aantal toptalenten dat zich op school verveelt, is in twee jaar tijd bijna gehalveerd. Steeds meer scholen bieden onderwijs op maat aan voor hun talentvolle leerlingen. Dat blijkt uit de eerste resultaten van het Plan van Aanpak Toptalenten 2014-2018 dat medio maart verscheen. Dat is goed nieuws. Maar hoe doe je dat nu, lesgeven aan kinderen met verschillende onderwijsbehoeften? Fred Janssen (ICLON, Universiteit Leiden) en Klaas van Veen (Lerarenopleiding Rijksuniversiteit Groningen) schreven hier een praktische toolkit over.

Fred Janssen
Fred Janssen

Lesgeven op verschillende niveaus komt langzaam maar zeker van de grond. Toch worstelen veel leraren met de vraag hoe ze hun lessen kunnen afstemmen op de onderwijsbehoeften van hun leerlingen. Moeten ze iets nieuws leren? Kost dat niet veel tijd? Kan het wel in een grote klas? 


Volgens de auteurs van de toolkit is lesgeven op verschillende niveaus makkelijker dan je denkt. ‘Met een paar kleine aanpassingen aan je reguliere les, kun je prima gedifferentieerd en uitdagend lesgeven’, stelt Janssen.
 

Omdraaien en weglaten

De toolkit is een algemene aanpak met veel voorbeelden voor ieder schoolvak. Bovendien sluit het aan bij bestaande schoolmethoden. Zo kun je je gewone les eenvoudig aanpassen. Bijvoorbeeld door reguliere lesonderdelen om te draaien en selectief weg te laten.

Richtlijnen en materialen

Janssen noemt een biologieles over het menselijk oog als voorbeeld. In de gewone lesboeken staat aan het einde van het hoofdstuk over het oog een opdracht naar aanleiding van de vraag: ‘Hoe komt het dat mensen als ze ouder worden slechter gaan zien en wat kun je daaraan doen?’ In de toolkit wordt deze opdracht aan het begin van het hoofdstuk opgenomen (omdraaien van lesonderdelen).
De docent kan vervolgens toptalenten alleen datgene uit de gewone lesstof aanbieden wat ze nodig hebben (selectief weglaten van lesonderdelen). Sommige leerlingen kunnen bijvoorbeeld zelfstandig aan de slag met een taak, eventueel met behulp van een boek. Andere leerlingen hebben misschien een ‘zetje in de goede richting’ nodig om van start te gaan. Zij hebben bijvoorbeeld eerst een korte uitleg nodig over de bouw van het oog, voordat ze met een taak aan de slag gaan.
 

Tijdinvestering

Verschillende lerarenopleidingen en scholen in de regio Leiden en Groningen hebben al geëxperimenteerd met de toolkit. Janssen: ‘Leerlingen zijn enthousiast, omdat de opdrachten aansluiten bij wat toptalenten kunnen en leuk vinden. Docenten vinden het ook leuk. Naarmate ze meer ervaring opdoen met de aanpak, kunnen ze steeds sneller een zo’n lessenserie voorbereiden. We hebben ook geëxperimenteerd met varianten waarbij de docent de kern van de leerstof bepaalt en leerlingen zelf bijbehorende taken formuleren. Zo ben je nog minder tijd kwijt met het aanpassen van je lessen.’

Reactie toevoegen

U kunt hier een reactie plaatsen. Ongepaste reacties worden niet geplaatst. Uw reactie mag maximaal 2000 karakters tellen.

* verplichte velden

Uw reactie mag maximaal 2000 karakters lang zijn.

Reacties

Er zijn nu geen reacties gepubliceerd.