Voorlopers kijken terug én vooruit

Weblogbericht | 06-05-2015 | Redactie

Het was de derde gezamenlijke bijeenkomst van de 26 instituten voor lerarenopleidingen die zich begin 2014 hadden aangemeld als voorloper op een van de thema’s die de minister en de staatssecretaris als ambitie hadden vastgelegd in hun ‘Lerarenagenda 2013-2020’.

Kwaliteit lerarenopleidingen

De startbijeenkomst vond plaats in februari 2014. In september 2014 kwamen de voorlopers opnieuw bijeen om aan de hand van posterpresentaties aan elkaar te laten zien hoe ze gestart waren. Nu was het tijd om uit te wisselen hoe ze door de krachten de bundelen gewerkt hadden aan de kwaliteitsverbetering van hun opleidingen en werkenderwijs ook aan de verbetering van het imago. Evenals bij de eerdere bijeenkomsten was de minister aanwezig om te onderstrepen hoeveel waarde zij hecht aan de kwaliteit van de lerarenopleidingen. De lerarenopleidingen zijn immers verantwoordelijk voor de nieuwe generatie leraren. Ze zijn dan ook als het ware de uitvinders van het onderwijs van de toekomst.

Interactieve discussie

Na de inspirerende woorden van de minister startte een interactieve discussie waarin de voorlopers succeservaringen deelden rondom kennisdeling en verdieping, zowel binnen de eigen voorlopersgroep als met andere betrokkenen. Opvallend was dat alle groepen er anderen bij betrokken hadden om gezamenlijk aan hun doelen te werken. Vaak gebeurde dat op landelijk niveau  door de samenwerking te zoeken met het werkveld uit de po- en vo-raad (‘opleiden in de school’ en ‘veelmeermeester’) of met het overleg van directeuren (‘passend onderwijs’) of met andere partners zoals VELON (‘kwaliteit lerarenopleiders’), NRO (‘verhoging kwaliteit instroom’) en nog niet eerder betrokken instituten (Bildung). Ook regionaal werd samenwerking gezocht. Met name bij de participanten in de voorlopersgroep ‘begeleiding beginnende leraren’.

Sprekende voorbeelden

In bijna alle voorlopersgroepen participeren lectoren of andere onderzoekers. Zij hebben een stimulerende rol bij het verdiepen van de aanwezige kennis en ervaring. Hoewel een jaar nog erg kort is om al te spreken een beter imago van de opleidingen, werden ook op dat punt enkele sprekende voorbeelden gegeven: 50% mannelijke instromers voor het nieuwe studiejaar bij een van de pabo’s die op dat punt voorop loopt, veel downloads door scholen van kerndocumenten op de website van de steunpuntenpunten OidS, grote belangstelling voor de Bildungsconferentie en interesse van vo- en po-raad om de voorlopersaanpak over te nemen bij de uitwerking van hun ambities in de eigen sectoraccoorden. De minister complimenteerde de voorlopers met deze eerste resultaten en moedigde  aan om op de ingeslagen weg voort te gaan en vooral ook de publiciteit op te zoeken.

Relevantie onderzoek innovatieve trajecten

Lector Quinta Kools van Fontys Lerarenopleiding Tilburg gaf de aftrap van de discussie over de relevantie van onderzoek bij innovatieve trajecten. Zij maakte daarbij een onderscheid in drie niveaus:

1. Binnen de voorlopersgroep naar het eigen thema (eventueel samen met externen);
2. Binnen het thema van de voorlopersgroep maar dan op bredere schaal (nationaal/internationaal);
3. Over alle voorlopers heen naar de  voorlopersaanpak als proces.

Uit de discussie bleek dat meerdere groepen al ervaring hadden op de niveaus 1 en 2. De aanwezigen onderschreven het belang van onderzoekend vernieuwen om tot verdieping van kennis en ervaring te komen. Eerder had de groep ‘verhoging kwaliteit instroom’ via NRO een vraag uitgezet naar longitudinaal onderzoek naar selectie en strengere intake. Die behoefte aan een bredere onderzoeksvraag bleek ook bij ‘begeleiden van beginnende leraren’ en het ‘opleiden in de school’ te leven. De meningen liepen uiteen over onderzoek op het derde niveau: de voorlopersaanpak als proces. Opgemerkt werd onder meer dat het daarvoor nog wel vroeg was en ook dat de manier waarop de aanjager de groepen bevraagt en volgt vooralsnog voldoende informatie over de werkwijze oplevert. Er is afgesproken om de onderzoeksvragen en mogelijke externe ondersteuning tijdens de komende gespreksronde te concretiseren zodat die voor de zomervakantie helder zijn.   

De bijeenkomst werd afgesproken met een levendige netwerklunch.

Ans Buys