Lijn 1: Betere studenten aan lerarenopleidingen

De kwaliteit van studenten aan lerarenopleidingen verbetert, omdat ze de juiste voorkennis hebben en zijn geschikt voor hun beroep. 

Video: geschikt voor het onderwijs? Ja/Nee

Leraar is een mooi en uitdagend beroep, maar het is niet voor iedereen weggelegd: op de pabo komt ongeveer een derde van de leerlingen erachter dat het leraarschap toch niets voor ze is. Hoe kunnen we voorkomen dat leerlingen de verkeerde studiekeuze maken? Bekijk de video om te zien welke oplossing Hogeschool Leiden voor uitval heeft bedacht. 

Waar willen we naartoe?

Alle nieuwe studenten hebben voldoende relevante voorkennis en zijn in potentie geschikt voor het beroep van leraar. Daardoor hoeven opleidingen geen tijd meer te besteden aan het bijspijkeren van studenten en zal het rendement van de opleidingen stijgen. We meten dit met het uitval- en switchpercentage, en het bachelorrendement op de lerarenopleidingen.

Aandeel uitval bachelor lerarenopleidingen na 1 jaar studie uit een hbo-instelling (voltijds)

Grafiek 1.1
Bron: DUO 2016

Doelstelling

In het kader van de prestatieafspraken hoger onderwijs hebben alle instellingen ambities geformuleerd voor het jaar 2015 op de indicatoren uitval (grafiek 1), switch (grafiek 2) en bachelorrendement (grafiek 3). Met de lerarenopleidingen zijn geen afzonderlijke prestatieafspraken gemaakt. Indien de uitval bij de lerarenopleidingen een zelfde ontwikkeling laat zien als de (geambieerde) uitval bij alle hogescholen gezamenlijk (ervan uitgaande dat alle hogescholen hun ambities waarmaken) dan daalt de uitval bij de pabo’s tot net onder 30% en bij de tweedegraads lerarenopleidingen tot net boven 30%.

Aandeel switch bachelor lerarenopleidingen na 1 jaar studie binnen een hbo-instelling (voltijds)

Grafiek 1.2
Bron: DUO 2016

Indien alle hogescholen hun ambities op de indicator switch van de prestatieafspraken halen, ligt het percentage switchers in 2015 in het hbo rond 8% (mediaan). Indien switch bij de lerarenopleidingen eenzelfde ontwikkeling laat zien als switch bij alle hogescholen samen, dan daalt het percentage switchers bij de pabo’s tot ongeveer 5% en bij de tweedegraads lerarenopleidingen tot ongeveer 8%, net boven de ambitie van alle hogescholen samen.

Aandeel bachelorstudenten (voltijds) dat maximaal één jaar later dan nominaal bij dezelfde instelling een bachelorsdiploma haalt, per uitstroomjaar

Grafiek 1.3
Bron: DUO 2016

Indien alle hogescholen hun ambities op de indicator bachelorrendement van de prestatieafspraken halen, zal het rendement stijgen en in 2015 in het hbo rond 74% (mediaan) liggen. Indien het rendement op de lerarenopleidingen dezelfde ontwikkeling maakt, stijgt het rendement op de pabo’s tot ongeveer 80% en bij de tweedegraads lerarenopleidingen tot ongeveer 55%. Omdat de prestatieafspraken zich richten op de bachelorfase, ontbreken de universitaire lerarenopleidingen bij de indicatoren van lijn 1.

Welke beweging is zichtbaar?

Bij zowel hogescholen als universiteiten is de aandacht de afgelopen jaren voor het verbeteren van onderwijskwaliteit aanzienlijk toegenomen en is er sprake van een daadwerkelijke kwaliteitsverbetering. Dat blijkt onder meer uit de eindbeoordeling van de realisatie van de prestatieafspraken. Dat – ook bij de lerarenopleidingen - de prestaties op de indicatoren uitval, switch en rendement achterblijven bij de ambities heeft te maken met het spanningsveld tussen toegankelijkheid, kwaliteit en studiesucces. De impact van de verhoogde kwaliteitseisen bleek moeilijker in te schatten dan gedacht.

Welke acties worden ondernomen?

De activiteiten die de lerarenopleidingen gezamenlijk hebben neergezet in het kader van 10voordeleraar: de landelijke kennisbases, kennistoetsen en peer review zijn gericht op het verbeteren van de onderwijskwaliteit en het studiesucces. Deze activiteiten worden voortgezet. Ook activiteiten in het kader van de studiekeuzecheck die niet alleen door lerarenopleidingen zijn ingevoerd maar door alle hogeronderwijsinstellingen, dragen bij aan een betere studiekeuze en daarmee een verbetering van het studiesucces. Specifiek voor de pabo geldt dat een goede voorbereiding op en een bewuste keuze voor deze studie wordt bevorderd met een ondersteuningstraject voor met name mbo’ers. Omdat als gevolg van de extra instroomeisen de instroom van mbo’ers is afgenomen, intensiveren en verlengen we het bestaande ondersteuningstraject.